Polski Ład 2.0

Ustawa weszła w życie od 1 lipca 2022 r., choć część przepisów zacznie obowiązywać dopiero od 1 stycznia 2023 r.

Zmiany w przepisach podatkowych od 1 lipca 2022 r.

Nowe stawki podatku PIT

Obniżono stawkę podatku dla pierwszego progu podatkowego z 17% do 12 %  dla przychodów osiągniętych przez pracowników, zleceniobiorców, osób zatrudnionych na podstawie umów o dzieło, emerytów, rencistów oraz dla działalności gospodarczej rozliczającej się za pomocą skali podatkowej. 

Próg podatkowy 120 000 zł (od którego zaczynamy płacić 32% podatek) i kwota wolna od podatku 30 000 zł pozostała bez zmian. 

Kwota przychodów objętych 50% kosztami uzyskania przychodów z tytułu praw autorskich, praw pokrewnych i rozporządzania tymi prawami (dotyczy to pracowników będących twórcami lub artystami, wykonawcami) nie uległa zmianie. W 2022 roku 50% koszty uzyskania przychodu nie mogą przekroczyć w roku podatkowym kwoty 120 000 zł.

Bez zmian pozostała ulga dla młodych - limit przychodu objętego zwolnieniem z PIT dla osób do 26. roku życia (art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o PIT) nadal wynosi 85 528 zł. Osoby do 26. roku życia zapłacą więc podatek dopiero po przekroczeniu tego limitu, przy czym w pierwszej kolejności będzie miała tutaj zastosowanie stawka 12%. Jeśli zaś dochód podlegający opodatkowaniu przekroczy 120 000 zł, będzie zastosowana stawka 32% podatku.

Nowa 12% stawka podatku stosowana jest przy poborze zaliczek od lipca 2022 r., ale w rozliczeniu rocznym PIT będzie miała zastosowanie do dochodów opodatkowanych według skali podatkowej osiągniętych przez podatnika w całym 2022 r.

Nie będziemy dokonywać żadnych korekt wstecz, pomimo tego, że 12% stawka podatku obowiązuje za cały 2022 rok.

WAŻNE! Od wszystkich wynagrodzeń wypłaconych od dnia 1 lipca 2022 r. (czyli dotyczy to też wynagrodzeń za czerwiec wypłacanych do 10 lipca) będą musiały zostać zastosowane nowe przepisy podatkowe – stawka podatku 12% oraz nowa kwota zmniejszająca podatek (PIT-2) w wysokości 300 zł miesięcznie.

Kwota zmniejszająca podatek - PIT-2

Przy nowej 12% stawce podatkowej, zmianie uległa kwota ulgi podatkowej, czyli kwota zmniejszająca podatek (PIT-2). Od 1 stycznia do 30 czerwca 2022 r. była to kwota 425 zł miesięcznie. Od 1 lipca 2022 r. kwota wynosi 300 zł miesięcznie czyli 3 600 zł rocznie (30 000 zł x 12% = 3 600 zł / 12 =  300 zł). 

Dotychczas złożone oświadczenia PIT-2 pozostaną w mocy, nie ma potrzeby składania ich ponownie

WAŻNE! W rozliczeniu rocznym PIT, nowa kwota ulgi podatkowej (300 zł miesięcznie) obowiązuje za cały 2022 rok. Oznacza to, że różnica wynikająca ze zmiany kwoty ulgi podatkowej w wysokości 125 zł miesięcznie (425 zł – 300 zł = 125 zł) za okres od stycznia do czerwca 2022 r. będzie musiała zostać zwrócona w zeznaniu rocznym.

Likwidacja mechanizmu podwójnego wyliczania zaliczek na podatek

Wprowadzono jednolity systemu obliczania zaliczek- likwidacja obowiązku podwójnego wyliczania zaliczek na podatek za 2022 rok dla pracowników, zleceniobiorców, emerytów i rencistów zarabiających do 12 800 zł miesięcznie. Tym samym uchylono przepisy dotyczące przedłużenia terminów poboru i przekazywania zaliczek na podatek dochodowy.

Płatnicy nie są już zobowiązani do przeliczania zaliczek podatku wg przepisów
z 2021 r. i 2022 r., porównywania ich ze sobą i potrącenia podatnikowi podatku,
w zależności od tego który był w niższej wysokości.

WAŻNE! Nie dokonujemy żadnych korekt wstecz. Oznacza to, że nagromadzona przez okres od lutego do czerwca 2022 r niedopłata podatku będzie musiała zostać rozliczona w rocznym zeznaniu podatkowym.

Od lipca 2022 r. ustawodawca zrezygnował z mechanizmu podwójnego wyliczania zaliczek na podatek, ale wysokość składki zdrowotnej należy cały czas limitować kwotą zaliczki na PIT obliczoną według zasad z grudnia 2021 r. Najprawdopodobniej jest to niedopatrzenie ustawodawcy, który zmieniając przepisy podatkowe, nie zmienił przepisów ustawy składkowej dotyczącej zasady ustalania limitu składek zdrowotnych.

Zgodnie z art. 83 ust. 2a ustawy składkowej, w przypadku gdy składka zdrowotna jest wyższa od zaliczki na podatek dochodowy, obliczonej zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2021 r., to składkę obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości tej kwoty. Oznacza to, że przy  kalkulacji wynagrodzenia o niskich kwotach (np. przy zatrudnieniu na część etatu lub przy wypłatach za część miesiąca) oraz wynagrodzenia osób korzystających ze zwolnienia w ramach zerowego PIT („ulga dla młodych”-dla osób do 26. roku życia, „ulga dla osób powracających z zagranicy”, „ulga dla rodziców co najmniej 4 dzieci”, „ulga dla pracujących seniorów”), konieczne będzie dokonanie podwójnych wyliczeń:

• do celów PIT zaliczkę będziemy liczyć według nowych zasad,
• do celów składki zdrowotnej – jej limit będzie wyznaczony przez zaliczkę na PIT obliczoną według zasad z grudnia 2021.

Zniesienie ulgi dla klasy średniej

Od 1 lipca 2022 zniesiono ulgę dla klasy średniej  i nie jest już stosowana przy obliczaniu zaliczek na podatek. Jednak, aby zapewnić, że podatnicy nie stracą na zniesieniu ulgi dla klasy średniej i nie zapłacą wyższego podatku za rok 2022, zostanie wprowadzony tzw. podatek hipotetyczny należny.

Podatek hipotetyczny za 2022 r.będzie miał obowiązek wyliczyć Urząd Skarbowy dla pracowników oraz przedsiębiorców rozliczających się zgodnie ze skalą podatkową i osiągający przychody w wysokości od 68 412 zł do 133 692 zł rocznie,  zgodnie z przepisami Polskiego Ładu obowiązującymi przed zmianami z 1 lipca 2022 r., czyli:

• z uwzględnieniem ulgi dla klasy średniej,
• z zastosowaniem 17% stawki podatku dla pierwszego progu podatkowego,
• z zastosowaniem kwota zmniejszająca podatek (PIT-2) w wysokości 5 100 zł rocznie (czyli 425 zł miesięcznie).

Jeżeli podatek hipotetyczny będzie niższy niż podatek należny za 2022 r. obliczony zgodnie z nowymi przepisami, właściwy naczelnik urzędu skarbowego ma obowiązek poinformować podatnika o kwocie nadpłaty w terminie 21 dni od daty złożenia PIT oraz zwrócić podatnikowi kwotę różnicy podatku.

WAŻNE! Podatek hipotetyczny będzie miał zastosowanie tylko do rozliczenia dochodów za 2022 r.

Wspólne rozliczenie z dzieckiem

Ponownie wprowadzono możliwość wspólnego rozliczania się z dzieckiem w rocznej deklaracji PIT dla samotnych rodziców. Zlikwidowana została ulga 1 500 zł, którą wprowadzono w styczniu 2022 r. i przywrócono możliwość wspólnego rozliczenia się z dzieckiem według zasadach obowiązujących do końca 2021 r.  Kwota wolna od podatku dla samotnych rodziców wynosi 60 000 zł.

Oprócz tego zwiększono limit zarobków, jakie może osiągnąć dziecko bez utraty preferencji podatkowych przez rodziców, z 3 089 zł do 16 061,28 zł.

Ustawa poszerza również katalog dochodów dziecka, które nie podlegają doliczeniu do dochodów rodziców, o rentę rodzinną. Od rent rodzinnych dzieci do 18-tego roku życia nie będzie pobierana składka na ubezpieczenie zdrowotne.

WAŻNE! Przepisy dotyczące wspólnego rozliczenia z dzieckiem weszły w życie 1 lipca 2022 r. jednak będą miały zastosowanie do wszystkich dochodów opodatkowanych według skali podatkowej osiągniętych przez podatnika od 1 stycznia 2022 r.

Od 1 lipca osoba samotnie wychowująca dziecko może złożyć pracodawcy stosowane oświadczenie. Pamiętaj, że oświadczenia o wspólnym rozliczeniu mogą być składane przez pracowników w dowolnym momencie trwania roku podatkowego. Pracodawca zaś uwzględni je począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym takie oświadczenie zostało złożone (art. 32 ust. 1b ustawy o PDOF).

Pozostałe ulgi a zasiłki macierzyńskie

Ulgi podatkowe (czyli zwolnienia podatkowe dla przychodów do wysokości 85 528 zł w roku podatkowym) takie jak:

• "ulga dla młodych” (dla osób do 26. roku życia),
• „ulga dla osób powracających z zagranicy”,
• „ulga dla rodziców co najmniej 4 dzieci”,
• „ulga dla pracujących seniorów”,

obejmują również zasiłki macierzyńskie przyznawane rodzicom i opiekunom  przyjmującym dzieci na wychowanie. Zgodnie z ustawą, zasiłek macierzyński przysługuje za okres urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego oraz urlopu ojcowskiego.

WAŻNE! Powyższym zwolnieniom podatkowym nie podlegają zasiłki chorobowe ani opiekuńcze! Wynagrodzenie chorobowe podlega zwolnieniu z podatku. Zmiana ta będzie miała zastosowanie do dochodów uzyskanych w całym roku 2022, jednak pobrane do czerwca 2022 r. zaliczki na podatek od zasiłków macierzyńskich nie podlegają korekcie – zostaną rozliczone w zeznaniu rocznym.

Gdy zasiłek macierzyński wypłaca ZUS, to w przypadku ulgi dla młodych (osoby do 26. roku życia), aby ZUS zastosował to zwolnienie niezbędne jest złożenie wniosku o obliczenie zaliczek na podatek z uwzględnieniem tego zwolnienia.

Przypominamy! 

Od 1 stycznia 2022 roku wprowadzono nowe zwolnienia podatkowe dla przychodów do wysokości 85 528 zł w roku podatkowym dla:

• rodziców wykonujących władzę rodzicielską dla co najmniej 4 dzieci. Ulga ta dotyczyć każdego z rodziców z osobna.
• osób powracających z zagranicy przez 4 kolejne lata od roku przeniesienia. Zwolnienie z podatku od przychodu do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł, przysługuje każdemu podatnikowi, który przeniesie miejsce zamieszkania na terytorium Polski. Zwolnienie dla powracających z zagranicy będzie przysługiwać w czterech kolejno po sobie następujących latach podatkowych, licząc od początku roku, w którym podatnik przeniósł miejsce zamieszkania, albo od początku następnego roku.
• pracujących seniorów, którzy mimo ukończenia 60. roku życia (kobiety) i 65. roku życia (mężczyźni) zrezygnują z pobierania emerytury, renty rodzinnej albo uposażenia mundurowego lub sędziowskiego, by nadal pracować, wykonywać zlecenia, bądź prowadzić firmę. Zwolnieniem podatkowym są objęte tylko przychody będące tytułem do ubezpieczeń społecznych. Zwolnienie z podatku dla aktywnych zawodowo, niepobierających emerytury emerytów (w ramach limitu kwotowego 85 528 zł), ma zastosowanie wyłącznie do przychodów uzyskanych w ramach stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy, z umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8 ustawy o PIT, oraz z pozarolniczej działalności gospodarczej. Przychody uzyskane na podstawie kontraktu menedżerskiego oraz umowy o prawa autorskie – nie skorzystają z tego zwolnienia podatkowego.

Jeżeli podatnikowi będzie przysługiwać zwolnienie z więcej niż jednego tytułu, to kwota wolna od podatku dla wszystkich tych przychodów nie będzie mogła przekroczyć 85 528 zł (plus kwota dochodu wolnego od podatku do wysokości 30 000 zł – dla podatników rozliczających się według skali podatkowej).

Ubezpieczenie zdrowotne prokurentów

Doprecyzowano przepisy dotyczące obowiązku podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu przez prokurentów, którzy zostali wprost ujęci w przepisie określającym katalog osób podlegających obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu. Jednak należy zwrócić uwagę, iż w uzasadnieniu do projektu wskazano, że ta zmiana nastąpiła już od 1 stycznia 2022 roku, a teraz jest jedynie doprecyzowana.

Przypominamy! 

Od stycznia 2022 r. wprowadzono obowiązek opłacania 9% składki zdrowotnej dla członków zarządu i prokurentów. Osoby powołane do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania, którzy z tego tytułu pobierają wynagrodzenie są objęte ubezpieczeniem zdrowotnym. Obowiązek naliczania 9% składki zdrowotnej powstaje z dniem powołania i ustaje z dniem odwołania, a zgłaszającym do ubezpieczenia będzie podmiot wypłacający wynagrodzenie. Innymi słowy, podmiot powołujący prokurenta czy członka zarządu i wypłacający mu z tego tytułu wynagrodzenie będzie płatnikiem – w przypadku prokurenta wyłącznie składki zdrowotnej, a wobec członka zarządu – tak jak w poprzednich latach zaliczek na PIT i dodatkowo od 2022 r. składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Zmiany w przepisach podatkowych od 1 stycznia 2023 r.

Zmiana zasad stosowania kwoty zmniejszającej podatek (PIT-2) przy zaliczkach PIT dla osób mających kilka źródeł dochodu równocześnie.

Przy nowej stawce podatkowej 12 % kwota ulgi podatkowej będzie to 3 600 zł rocznie czyli 300 zł miesięcznie.  Od stycznia 2023 roku kwotę wolną od podatku będą mogli stosować:

• pracownicy,
• członkowie zarządu,
• osoby pracujące na podstawie kontraktów menedżerskich,
• zleceniobiorcy,
• osoby  na umowę o dzieło,
• inne osoby otrzymujące wynagrodzenie za prace wykonywane osobiście,
• osoby otrzymujące dochody z praw majątkowych,
• podatnicy osiągający dochody bez pośrednictwa płatników (np. w oparciu o umowę o pracę z zagranicznym pracodawcą). 

Przy zbiegu kilku umów podatnik będzie mógł zastosować podzielenie kwoty wolnej i upoważnić maksymalnie 3 płatników do stosowania kwoty zmniejszającej zaliczki na PIT, odpowiednio:

• przy jednej umowie - 1/12 rocznej kwoty zmniejszającej podatek czyli 300 zł,
• przy dwóch umowach - 1/24 rocznej kwoty zmniejszającej podatek czyli 150 zł,
• przy trzech umowach - 1/36 rocznej kwoty zmniejszającej podatek czyli 100 zł.

Wniosek o niepobieranie zaliczek na podatek dochodowy

Od 1 stycznia 2023 r., podatnicy, którzy przewidują, że uzyskany przez nich dochód podlegający opodatkowaniu na podstawie skali podatkowej nie przekroczy w roku podatkowym kwoty 30 000 zł, będą mogli złożyć płatnikowi wniosek o niepobieranie zaliczek na podatek dochodowy. Taka możliwość dotyczyć ma nie tylko pracowników, ale także osób wykonujących pracę na podstawie m.in.: umów zlecenia, kontraktów menedżerskich lub uchwały.

Wniosek o obliczanie zaliczek na podatek bez stosowania kosztów uzyskania przychodów

Z początkiem 2023 r. podatnik będzie miał także prawo złożyć wniosek o obliczanie zaliczek na podatek bez stosowania kosztów uzyskania przychodów (KUP). Będzie to dotyczyć zarówno kosztów podstawowych 250 zł/miesięcznie, jaki i podwyższonych 300 zł/miesięcznie oraz 50% kosztów z tytułu korzystania z praw autorskich lub rozporządzania tymi prawami.

Obliczanie zaliczek na PIT po ustaniu stosunku prawnego

Jeżeli płatnik wypłaca jakieś świadczenia pracownikowi po ustaniu stosunku pracy lub zleceniobiorcy po zakończeniu umowy zlecenia, płatnik przy obliczaniu zaliczki od przychodu z tego stosunku prawnego pomija (czyli nie uwzględnia) następujących oświadczeń i wniosków złożonych uprzednio przez podatnika:

• Oświadczenie PIT-2,
• Oświadczenie o spełnieniu warunku do stosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodów czyli 300 zł KUP (dotyczy to tylko podwyższonych KUP, nadal można stosować podstawowe 250 zł KUP).  

Natomiast nadal przy wyliczaniu wypłaty należy uwzględnić (stosować) wnioski i oświadczenia o:

• obliczanie zaliczek bez stosowania zwolnienia art. 21 ust.1 pkt 148 (PIT-0 dla młodych)
• obliczanie zaliczek bez stosowania miesięcznych kosztów uzyskania przychodów (KUP 250 zł, 300 zł)
• rezygnację ze stosowania 50% KUP
• o spełnianiu warunków do stosowania art. 21 ust.1 pkt 152-154 czyli „ulga dla osób powracających z zagranicy”, „ulga dla rodziców co najmniej 4 dzieci”, „ulga dla pracujących seniorów”,
• o pobieranie zaliczki stosując 32% stawkę podatku.

Obowiązkowe ubezpieczenie społeczne i zdrowotne w spółce komandytowo-akcyjnej

Komplementariusze spółek komandytowo-akcyjnych zostają objęci obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym oraz zdrowotnym.

Analiza wynagrodzeń według zmieniających się przepisów na przestrzeni czasu

Założenia: Pracownik powyżej 26 r.ż., umowa o pracę, KUP 250 zł, złożony PIT-2, nie jest uczestnikiem PPK. Poniższe wyliczenia obejmują tylko przedział I progu podatkowego oraz nie uwzględniają mechanizmu podwójnego wyliczania zaliczek na podatek.