Świadczenie urlopowe i wczasy pod gruszą to dwa, często mylone ze sobą pojęcia. Wprawdzie są to dwa świadczenia o tym samym celu (dofinansowanie do wypoczynku pracownika), jednak istnieje wiele różnic w ich wysokości oraz ogólnych zasadach.
Pracodawca, który wypłaca wczasy pod gruszą, dofinansowuje urlop wypoczynkowy pracownika i jego rodziny ze środków zgromadzonych w ramach Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.
Świadczenie urlopowe to nieobowiązkowe rozwiązanie dla pracodawców nietworzących ZFŚS, wypłacane ze środków obrotowych pracodawcy. Jeżeli pracodawca nie zamierza wypłacać świadczenia urlopowego wówczas musi poinformować o tym pracowników do końca stycznia danego roku.
Poniżej przedstawiamy porównanie obu świadczeń
Świadczenie urlopowe | Wczasy pod gruszą | |
Kto wypłaca? | Pracodawcy zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, którzy nie tworzą Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, mogą (ale nie muszą!) wypłacać świadczenie urlopowe swoim pracownikom. Jeżeli taki pracodawca nie zamierza wypłacać świadczenia urlopowego wówczas musi poinformować o tym pracowników do końca stycznia danego roku w sposób przyjęty u danego pracodawcy. | Pracodawcy zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku co najmniej 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty oraz jednostki budżetowe mające obowiązek utworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych lub pracodawcy zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku, co najmniej 20 i mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, którzy utworzyli Fundusz dobrowolnie lub na wniosek zakładowej organizacji związkowej. |
Podstawa prawna | Jednorazowy dodatek finansowy dla pracownika zgodnie z Art. 3 ust. 5 Ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz.U.2024.0.288). Informacja o wypłacie, bądź o nie wypłacaniu świadczenia urlopowego powinna się znajdować w Regulaminie wynagradzania. | Dofinansowanie do wypoczynku dla pracownika wypłacane w ramach Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych według zasad określonych w Art. 1 ust. 1 i Art. 2 Ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz.U.2024.0.288). Zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z funduszu oraz zasady przeznaczania środków funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej pracodawca określa w wewnętrznym Regulaminie ZFŚS. |
Kryterium przyznania | Ma charakter roszczeniowy pod warunkiem spełnienia kryterium ustawowego jakim jest liczba wykorzystanych dni urlopu wypoczynkowego: pracownik musi wnioskować o urlop w wymiarze 14 kolejnych dni kalendarzowych | Nie ma charakteru roszczeniowego, występuje tu tylko kryterium socjalne związane z sytuacją życiową, rodzinną i materialną pracownika. Nie ma tu warunku minimalnej liczby dni wypoczynku (tak jak przy świadczeniu urlopowym 14 dni)! Do refundacji wypoczynku pracodawca może natomiast poprosić o przedstawienie rachunków potwierdzających koszty wypoczynku pracownika. |
Składki ZUS | Świadczenie urlopowe nie jest zwolnione ze składek ZUS. Świadczenie urlopowe dla pracowników sfinansowane ze środków obrotowych firmy nie zostały bowiem zwolnione z oskładkowania na podstawie przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych ani w oparciu o rozporządzenie składkowe. | Świadczenia finansowane ze środków ZFŚS bez względu na ich wartość czy rodzaj są zawsze wyłączone z podstawy wymiaru składek ZUS. |
Podatek | Świadczenie urlopowe jest przychodem ze stosunku pracy i w związku z tym należy odprowadzić od niego podatek dochodowy. | Świadczenia ZFŚS nie stanowią przychodu ze stosunku pracy i -zgodnie z Ustawą z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych- są zwolnione z podatku do kwoty 1000 zł w danym roku podatkowym. |
Zajęcie komornicze | Świadczenie urlopowe może podlegać zajęciu komorniczemu do pełnej kwoty, ale tylko wtedy, kiedy tytuł wykonawczy dotyczy „wynagrodzenia za pracę i innych wierzytelności”. Jeśli dotyczy jedynie wynagrodzenia za pracę, to świadczenia urlopowego nie można zająć. | Do egzekucji tych wierzytelności konieczne jest zajęcie przez komornika „wynagrodzenia za pracę, innych wierzytelności i świadczeń ZFŚS” (tylko w trybie art. 895 i nast. K.p.c.). |
Termin wypłaty, z jakich środków? | Termin wypłaty świadczeń powinien być określony w Regulaminie wynagradzania. Świadczenie urlopowe przysługuje tylko raz w danym roku kalendarzowym. Przepisy mówią, że ostateczna data wypłaty świadczenia urlopowego to ostatni dzień przed urlopem pracownika. Świadczenie urlopowe wypłacane jest ze środków obrotowych pracodawcy. | Mogą być wypłacane po powrocie z urlopu wypoczynkowego jak i przed wyjazdem na wakacje. Dokładny termin wypłaty powinien znajdować się w Regulaminie ZFŚS zakładu pracy. Wczasy pod gruszą są wypłacane ze środków ZFŚS. |
Wysokość kwoty | Ustawa nie precyzuje, jaka jest minimalna wartość świadczenia urlopowego. Określa jedynie stawkę maksymalną, która nie może przekraczać kwoty odpisu podstawowego na ZFŚŚ w danym roku kalendarzowym. Wartość ta jest uzależniona od wysokości przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce w II półroczu poprzedniego roku*. To Pracodawca decyduje o wysokości wartości świadczenia urlopowego wypłacanego ze środków obrotowych. Może wypłacić świadczenie w wysokości mniejszej lub większej niż wysokość aktualnego odpisu na ZFŚS. | Nie ma określonej prawnie kwoty świadczenia. Na wysokość wczasów pod gruszą wpływa kilka czynników, takich jak: kryterium dochodowe pracowników i ich rodziny, analiza sytuacji materialnej pracownika. Jednak należy pamiętać, że świadczenie „wczasy pod gruszą” wypłacane do wysokości aktualnego odpisu na ZFŚS. jest wyłączone z oskładkowania. Świadczenie to tylko do kwoty 1000 zł jest zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych. Powyżej tej kwoty należy już odprowadzić podatek. |