Projekt ustawy o podatku wyrównawczym jednostek składowych grup międzynarodowych i krajowych z dnia 25 kwietnia 2024 r. jest skutkiem implementacji do polskiego porządku prawnego przepisów dyrektywy Rady (UE) 2022/2523 z dnia 14 grudnia 2022 r. w sprawie zapewnienia globalnego minimalnego poziomu opodatkowania międzynarodowych grup przedsiębiorstw oraz dużych grup krajowych w Unii Europejskiej (dalej: Dyrektywa BloBE).
Podatek wyrównawczy – cel wprowadzenia
Celem nowego systemu opodatkowania jest wyeliminowanie takich praktyk podatkowych przedsiębiorstw wielonarodowych, które umożliwiają im przenoszenie zysków do państw, w których nie podlegają one żadnemu opodatkowaniu lub podlegają bardzo niskiemu opodatkowaniu.
Zgodnie z Dyrektywą GloBE jednostki składowe grupy międzynarodowej lub grupy krajowej, które co najmniej w dwóch z czterech lat podatkowych bezpośrednio poprzedzających rok podatkowy osiągnęły minimalny przychód grupowy będą zobowiązane do dopłacenia podatku wyrównawczego, jeśli ich efektywna stawka opodatkowania (ETR) jest niższa niż 15%.
Czym jest minimalny przychód grupowy?
Minimalny przychód grupowy to roczny przychód grupy międzynarodowej lub grupy krajowej wykazany w skonsolidowanym sprawozdaniu grupy (sporządzanym przez jednostkę dominującą najwyższego szczebla takiej grupy), wynoszący co najmniej 750 mln EUR.
Istotne więc będą wyniki za lata 2021, 2022, 2023 i 2024 (jeśli rok podatkowy danej grupy pokrywa się z rokiem kalendarzowym). [1]
W przypadku, gdy grupa międzynarodowa lub grupa krajowa istnieje krócej niż 4 lata podatkowe warunek uznaje się za spełniony, jeżeli grupa międzynarodowa lub grupa krajowa osiągnęły minimalny przychód grupowy w co najmniej dwóch latach podatkowych dotychczasowego okresu funkcjonowania takiej grupy.
Czym jest efektywna stawka podatkowa (ETR)?
Wyliczenie ETR pozwala określić, czy w danym pastwie należny jest podatek wyrównawczy. Jeżeli ETR wynosi poniżej 15%, Polskę uznaje się, z perspektywy danej grupy międzynarodowej lub grupy krajowej, za państwo o niskim poziomie opodatkowania, a każdą jednostkę zlokalizowaną w Polsce za nisko opodatkowaną jednostkę. Wówczas powinien być pobrany krajowy podatek wyrównawczy.
Kto jest podatnikiem krajowego podatku wyrównawczego?
Podatnikiem krajowego podatku wyrównawczego będzie zlokalizowana na terytorium RP:
- jednostka składowa grupy międzynarodowej, której jednostka dominująca najwyższego szczebla jest zlokalizowana w innym państwie;
- jednostka składowa grupy międzynarodowej, której jednostka dominująca najwyższego szczebla jest zlokalizowana na terytorium RP;
- jednostka składowa grupy krajowej.
Ważne: Krajowy podatek wyrównawczy to nie to samo, co: minimalny podatek dochodowy (art. 24ca ustawy CIT) czy podatek od przychodów z budynków (art. 24b ustawy CIT).
Podatek ten mimo, że będzie powiązany z podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT), to jednak będzie regulowany odrębną ustawą.
Na chwilę obecną polski rząd z dużym opóźnieniem przedstawił projekt ustawy. Z kolei unijne regulacje zakładały wdrożenie dyrektywy od 1 stycznia 2024 r. w związku z czym Komisja Europejska złożyła skargę przeciw Polsce do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z powodu tego opóźnienia. Mimo to pewne jest, że Polska wprowadzi przepisy dotyczące opodatkowania wyrównawczego, więc warto już zapoznawać się z tą problematyką.
[1] W przypadku gdy rok podatkowy jest inny niż 12 miesięcy kwotę ustala się jako iloczyn liczby miesięcy tego roku podatkowego oraz kwoty 62,5 mln EUR.