Rząd deklaruje, że celem zmian jest uproszczenie systemu podatkowego, zwiększenie jego przejrzystości oraz ograniczenie biurokracji dla firm – niestety nie zawsze jest to prawda.
Dłuższe vacatio legis, mniej odsetek za opieszałe kontrole
Zmiany zakładają wprowadzenie sześciomiesięcznego vacatio legis projektów ustaw podatkowych oraz projektów nowelizujących ustawy, które są przedkładane Sejmowi.
Vacatio legis, czyli okres między ogłoszeniem ustawy a jej wejściem w życie, pełni niezwykle ważną funkcję w demokratycznym państwie prawa. Dłuższy okres przejściowy daje przedsiębiorcom i obywatelom czas na dostosowanie się do nowych przepisów, zaplanowanie działań oraz uniknięcie niepewności prawnej. Dotychczasowe praktyki, w których zmiany podatkowe wchodziły w życie niemal natychmiast, były często krytykowane za destabilizowanie otoczenia gospodarczego.
Wśród zapowiedzianych reform znalazło się również wyłączenie naliczania odsetek za zwłokę w przypadku, gdy kontrola podatkowa lub celno-skarbowa trwa dłużej niż sześć miesięcy. Projekt zakłada także ujednolicenie zasad dotyczących okresów, w których odsetki nie są naliczane, niezależnie od rodzaju kontroli.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od osób prawnych
Projekt zakłada całkowite usunięcie obowiązku publikacji przez największych podatników CIT informacji o realizowanej strategii podatkowej. Obecnie obowiązkowi podlegają podatnicy, których przychody w roku podatkowym przekroczyły równowartość 50 mln euro. Informacja o realizowanej strategii podatkowej obejmuje m.in.: informacje o transakcjach z podmiotami powiązanymi, planowanych lub podejmowanych przez podatnika działaniach restrukturyzacyjnych, informacje odnośnie do realizacji przez podatnika obowiązków podatkowych, wraz z informacją o liczbie przekazanych Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej informacji o schematach podatkowych Uchylenie przepisu art. 27c ustawy o CIT ma na celu zmniejszenie obowiązków informacyjnych dla firm. W praktyce wiele publikowanych strategii miało charakter ogólnikowy i nie wnosiło realnej wartości informacyjnej.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług
Najważniejszą i najbardziej oczekiwaną zmianą jest podwyższenie limitu zwolnienia podmiotowego z VAT z obecnych 200 tys. zł do 240 tys. zł rocznie. Oznacza to, że większa grupa przedsiębiorców będzie mogła skorzystać z uproszczeń związanych z brakiem obowiązku rejestracji dla celów VAT. Dla podatników, którzy rozpoczynają prowadzenie działalności gospodarczej w trakcie roku podatkowego, utrzymana zostanie zasada proporcjonalności przy obliczaniu limitu zwolnienia. Oznacza to, że nowo powstałe firmy będą mogły korzystać ze zwolnienia podmiotowego z VAT, jeżeli przewidywana przez nich wartość sprzedaży netto nie przekroczy kwoty 240 tys. zł, ale w przeliczeniu proporcjonalnym do okresu prowadzenia działalności gospodarczej w danym roku podatkowym.
Zmiany w możliwościach korygowania zobowiązań podatkowych w trakcie i po kontroli celno-skarbowej
Po zakończeniu kontroli celno-skarbowej przedsiębiorca będzie mógł złożyć korektę deklaracji podatkowej, która częściowo uwzględnia nieprawidłowości wykazane przez urząd. Dotychczas korekta musiała w pełni pokrywać się z ustaleniami kontroli. Dodatkowo, przedsiębiorca będzie mógł złożyć tzw. deklarację „pierwotną” – czyli taką, której wcześniej nie złożył – w ciągu 14 dni od rozpoczęcia lub zakończenia kontroli. Wcześniej przepisy nie były jednoznaczne i budziły wątpliwości co do możliwości składania takich deklaracji w trakcie kontroli. Nowe rozwiązania mają na celu przyspieszenie zakończenia kontroli bez konieczności wszczynania postępowania podatkowego, a także uniknięcie dalszych odsetek za zwłokę, jeśli zaległość zostanie uregulowana po złożeniu deklaracji lub korekty.
Proponowane zmiany mają wejść w życie 1 stycznia 2026 r.
