Jednak po analizie projektu Rozporządzenia MF z 29 lipca 2019 r., które szczegółowo reguluje wymogi formalne nowej struktury JPK_VAT, wszystko wskazuje na to, że dla większości podatników efekt będzie zupełnie odwrotny.
Dodatkowe informacje podlegające wykazaniu w JPK VAT
Z projektu Rozporządzenia wynika, że nowa struktura będzie zawierać jeszcze więcej dodatkowych informacji, niż to było zaproponowane w ramach konsultacji społecznych ws. nowej schemy JPK w styczniu 2019 r. Dodatkowe pola w opinii MF mają wpłynąć na zwiększenie precyzji analiz dokonywanych przez organy podatkowe.
Minister Finansów przypisał określone kody dla wybranych grup towarów i usług, które są uznane za szczególnie narażone na nadużycia w podatku VAT. Oznacza to, że podatnicy dokonujący dostaw tych towarów lub usług będą zobowiązani do wypełniania dodatkowych pól w JPK_VAT, używając do tego kodów wskazanych w Rozporządzeniu. Dotyczyć to będzie m.in. dostaw pojazdów i części samochodowych, leków, niektórych urządzeń elektronicznych oraz wielu usług, np. usług o charakterze niematerialnym.
Ponadto, dodatkowe wymogi raportowania będą również dotyczyły:
Rozporządzenie nie określa w jaki sposób podatnik będzie wykazywał transakcje, które będzie można zakwalifikować do więcej niż jednego kodu, np. dostawę towarów wrażliwych do podmiotu powiązanego.
Dodatkowo, podatnicy będą zobowiązani do wskazywania typu dokumentu, który stanowi podstawę do ujęcia transakcji w ewidencji VAT. Katalog ten jest zamknięty i został odrębnie zdefiniowany dla transakcji sprzedaży i zakupu za pomocą indywidualnych kodów. Co istotne, katalog ten zawiera wyłącznie typy dokumentów, które związane są z zastosowaniem pewnych uproszczeń podatkowych lub specjalnych procedur, np. metoda podzielonej płatności, metoda kasowa rozliczeń, import towarów w procedurze 33a czy faktura uproszczona oraz na żądanie.
Implikacje dla podatników
Podatnicy oczekujący uproszczeń związanych z zastąpieniem deklaracji VAT przez nową strukturę JPK_VAT mogą poczuć się mocno rozczarowani. W praktyce może się bowiem okazać, że przygotowanie nowej struktury JPK_VAT większości podatnikom może zająć więcej czasu niż obecnej wersji JPK_VAT oraz deklaracji VAT-7/7K. Wyjątek mogą stanowić podmioty dokonujące podstawowych transakcji sprzedaży i zakupów towarów i usług, które nie są kwalifikowane do grupy wysokiego ryzyka związanego z nadużyciami w podatku VAT. Pozostali podatnicy będą zmuszeni z większą starannością weryfikować transakcje, w których uczestniczą, otrzymywane dokumenty oraz poprawność ich ewidencji. Każdy błąd, zgodnie z nowymi regulacjami, może bowiem kosztować podatnika 500 zł.
Warto zwrócić szczególną uwagę na obowiązek wskazywania transakcji, dla których pomiędzy jej stronami (tj. pomiędzy kontrahentami lub osobami pełniącymi funkcje zarządcze, nadzorcze lub kontrolne) istnieje powiązanie o charakterze rodzinnym, kapitałowym, majątkowym lub wynikającym ze stosunku pracy. Oznacza to, że podatnicy powinni bardzo szczegółowo przeanalizować istnienie możliwych powiązań z kontrahentami. Jakkolwiek w przypadku transakcji dokonywanych na podstawie stałej współpracy może nie stanowić to większego problemu, jednak w przypadku dużej ilości transakcji dokonywanych z różnymi podmiotami, obowiązek sprawdzenia istnienia powiązań może oznaczać istotne nakłady czasu i pracy. Podatnicy prowadzący działalność w takim schemacie powinni już teraz zastanowić się nad implementacją możliwych rozwiązań, które mogłyby przyspieszyć analizę obowiązków raportowania w tym zakresie.
Wprowadzenie dodatkowych obowiązków raportowych będzie zatem w praktyce wymagało dostosowania systemów księgowo-finansowych do nowej rzeczywistości oraz wprowadzenia wewnętrznych procedur, które usprawnią procesy związane z identyfikacją wymaganych transakcji. Można się spodziewać, że wbrew oczekiwaniom podatników, na pracowników działów księgowych zostaną nałożone dodatkowe obowiązki, co będzie miało również negatywny wpływ na koszty obsługi nowej struktury JPK_VAT.
Polskie prawo podatkowe podlega gruntownym zmianom każdego roku. Mając na uwadze opublikowane w ostatnim czasie projekty ustaw, dla podatników VAT 2020 rok również przyniesie kolejne rewolucje - zarówno w zakresie zasad rozliczeń podatku, jak również elementów technicznych i różnych rozwiązań, które mają na celu usprawnić wymianę informacji na linii podatnik - organy skarbowe.
Jedną z propozycji Ministra Finansów jest wprowadzenie dla każdego podatnika (zarówno osób fizycznych, jak i prawnych) indywidualnego numeru rachunku podatkowego, na który podatnik będzie wpłacał zobowiązania z tytułu:
Dotychczasowe regulacje w zakresie płatności podatku
Podatek VAT płacony jest z uwzględnieniem właściwości miejscowej urzędu skarbowego, ustalonej według miejsca siedziby podatnika. W przypadku podatników zarejestrowanych w Polsce wyłącznie dla celów podatku VAT (tj. podmiotów z siedzibą w UE lub podmiotów z krajów trzecich, nieposiadających w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności), właściwym jest Drugi Urząd Skarbowy Warszawa-Śródmieście.
Dodatkowo, każdy urząd skarbowy posiada kilka różnych rachunków bankowych, które służą do wpłat zobowiązań wynikających z różnych rodzajów podatków. Ponadto, w oparciu o obecnie obowiązujące przepisy możliwym jest, że pobór np. podatków CIT i VAT będzie następował przez zupełnie inne urzędy skarbowe. Dodatkowe trudności mogą również powstać, gdy podatnik zmienia miejsce prowadzenia działalności.
Implikacje wynikające z zaproponowanych zmian
Projekt ustawy stanowi, że podatnik uzyska indywidualny numer rachunku podatkowego poprzez wypełnienie wniosku w formie online lub bezpośrednio w urzędzie skarbowym. Numer takiego rachunku będzie unikalny dla każdego podatnika, ustalony m.in. na podstawie numeru identyfikacji podatkowej (PESEL – w przypadku osób fizycznych nieprowadzących działalności lub niezarejestrowanych do celów podatku VAT, NIP – dla pozostałych podatników). Projekt ustawy nie przewiduje ustawowych terminów uzyskania takiego numeru indywidualnego rachunku podatkowego zarówno w zakresie wypełnienia wniosku przez podatnika, jak i rozstrzygnięcia sprawy przez organy podatkowe.
W projektowanych zmianach najistotniejszą kwestię stanowi alokacja płatności otrzymywanych przez urząd skarbowy, w szczególności:
Pozostała kwota zostanie przeznaczona na pokrycie bieżących zobowiązań podatkowych, zgodnie z zasadami określonymi w pkt 1 powyżej. W przeciwnym razie, jeśli kwota nie będzie wystarczająca, bieżące zobowiązania podatkowe pozostaną nieuregulowane.
Korzyści i zagrożenia wynikające z takiego rozwiązania
Celem nowelizacji jest maksymalne przyspieszenie i uproszczenie procesu płatności podatków - zarówno z punktu widzenia podatnika, jak i organów podatkowych. Co więcej, zmiany będą kolejnym elementem tworzenia nowoczesnego systemu komunikacji, który pozwoli uzyskać online większość informacji i dokumentów niezbędnych podatnikom. Podobne rozwiązania zostały już wdrożone w zakresie wpłat należności z tytułu składek do ZUS.
W rezultacie podatnik pokryje zobowiązania podatkowe wynikające z różnych rodzajów podatków, dokonując jednej, zagregowanej płatności na ten sam numer rachunku bankowego. Powyższe będzie szczególnie przydatne w przypadku zmian właściwości organu podatkowego (wynikającej np. ze zmiany lokalizacji siedziby, rejestracji stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce, itp.).
Z drugiej jednak strony nowelizacja może stanowić też pewne zagrożenie dla podatników, którzy nie płacą swoich zobowiązań podatkowych w ustawowych terminach, w tym również w wyniku niezamierzonych opóźnień w płatnościach (np. bardzo często zaległości podatkowe wynikają z różnic kursowych powstałych przy płatnościach dokonywanych w walutach obcych lub z dłuższego okresu księgowania przelewów dokonywanych z rachunków bankowych ustawionych w bankach zagranicznych, które mogą być przekazywane do urzędu skarbowego nawet do kilku dni). Organy podatkowe będą mogły niemal natychmiast zidentyfikować brak płatności dla danego zobowiązania podatkowego. Można zatem oczekiwać, że znacząco skróceniu ulegnie czas, w którym podatnicy otrzymywali powiadomienia o zaległościach podatkowych. Ponadto, liczba wszczętych procedur egzekucyjnych, które oznaczają dodatkowe koszty dla podatników, może również istotnie wzrosnąć.
AKTUALIZACJA 17.11.2019:
Po wejściu w życie, rozliczenia związane z Podatkiem CIT, PIT, VAT będą możliwe tylko na indywidualny numer rachunku bankowego wygenerowany z pomocą generatora rachunku na podstawie nr PESEL (dla osób fizycznych) lub NIP (dla firm). Generator znajduje się na dedykowanej stronie Ministerstwa Finansów.
Link do generatora mikrorachunku podatkowego.
Pozytywne zmiany dla podatników
Głównym celem wprowadzanych zmian jest zminimalizowanie formalności i obciążeń administracyjnych, którymi obarczeni są podatnicy VAT w Polsce. W tym celu w najnowszej strukturze JPK_VAT zostanie dodana dodatkowa część odpowiadająca informacjom wykazywanym dotychczas wyłącznie w deklaracji VAT-7/7K, np. kwota nadwyżki podatku naliczonego nad należnym, kwota zwrotu VAT (w 25, 60 lub 180 dni). Szczegóły wprowadzanych zmian zostały już przez nas przedstawione na blogu KR Group.
Nowa struktura JPK_VAT wyeliminuje z obrotu prawnego następujące deklaracje podatkowe:
Warto podkreślić, że pomimo likwidacji deklaracji VAT-7K, podatnicy zachowają możliwość kwartalnego rozliczania podatku VAT na zasadach analogicznych do dotychczas obowiązujących. Jedyną różnicą będzie wykazywanie dodatkowych informacji w ostatnim pliku JPK_VAT w danym kwartale.
Niestety, Minister Finansów nie zdecydował się na likwidację obowiązku miesięcznego składania informacji podsumowujących o dokonanych transakcjach wewnątrzwspólnotowych (VAT-UE).
Podatnicy w pułapce kar
Szczegółowa analiza projektu zmian w Ustawie o VAT prowadzi jednak do mniej optymistycznych wniosków. Minister Finansów zdecydował się bowiem wprowadzić do Ustawy o VAT zastrzeżenie, zgodnie z którym wysłanie ewidencji zawierającej „błędy lub dane niezgodne ze stanem faktycznym” będzie podlegało karze pieniężnej.
Wysokość tej kary będzie wynosiła 500 PLN za każdy popełniony błąd w ewidencji JPK_VAT. Należy podkreślić, że termin „błędy lub dane niezgodne ze stanem faktycznym” nie został dookreślony w opublikowanym projekcie. Minister Finansów wskazuje jedynie, że nowe restrykcje wynikają z wprowadzanego równolegle Centralnego Rejestru Faktur – nowego, elektronicznego systemu, który ma na celu ewidencję i weryfikację danych uzyskiwanych m.in. z różnych struktur JPK. Dane te będą podlegać szczegółowej analizie z wykorzystaniem różnego typu narzędzi i algorytmów, które pozwolą zidentyfikować zarówno podmioty zaangażowane w daną transakcję, jak również spełnienie ciążących na nich obowiązków podatkowych. W tym celu niezbędnym jest, aby informacje raportowane przez różne strony transakcji były identyczne, w przeciwnym wypadku analizy dokonywane przez organy podatkowe staną się bezwartościowe.
Mając na uwadze powyższe należy się spodziewać, że jakikolwiek błąd, w tym również literówki i inne niezamierzone omyłki, mogą skutkować nałożeniem na podatników kar pieniężnych.
Omawiany projekt wprowadza również dodatkowe kary do Kodeksu Karnego Skarbowego. Zgodnie z nowym przepisem, jeśli podatnik nie złoży wymaganej ewidencji JPK_VAT w terminie określonym w Ustawie o VAT lub wyśle ewidencję zawierającą błędy lub dane niezgodne ze stanem rzeczywistym, wówczas na takiego podatnika może zostać nałożona kara w wysokości do 240 stawek dziennych (wartość jednej stawki dziennej w 2018 r. wynosi od 70 PLN do 28 kPLN). W rezultacie, kara może być dla podatników bardzo dotkliwa, w zależności od rodzaju popełnionego przestępstwa lub kwoty, o jaką został uszczuplony budżet państwa.
Niemniej jednak omawiany projekt pozostawia dla podatników światełko nadziei. Przed nałożeniem kar wynikających z Ustawy o VAT, organy podatkowe będą bowiem wzywać podatników do poprawienia błędnie zaraportowanych danych. Skorygowany JPK_VAT będzie musiał być złożony do organu podatkowego najpóźniej w ciągu 14 dni od otrzymania wezwania. Kara pieniężna zostanie zaś pomniejszona proporcjonalnie do zakresu błędów poprawionych zgodnie z sugestią organu podatkowego. Co istotne, kary wynikające z Kodeksu Karnego Skarbowego pozostaną mimo wszystko aktualne.
W obecnej chwili złożenie deklaracji VAT-7 z wykazaną kwotą do zwrotu na rachunek bankowy podatnika w terminie 60 dni nie jest takie proste. Wydaje się, że nie udało się nawet w najmniejszym stopniu przewidzieć wpływu, jaki będzie miał obowiązujący od lipca 2018 split payment. A wszystko to za sprawą nowych formularzy podatkowych.
2 miesiące przed wejściem w życie mechanizmu podzielonej płatności w Polsce, w maju 2018 r., Minister Finansów opublikował rozporządzenie wprowadzające nowe formularze podatkowe obowiązujące od rozliczenia za lipiec 2018 r.
Niestety, do formularzy wkradło się wiele błędów. Nasi eksperci w KR Group poniżej przedstawiają jedynie kilka spośród wszystkich dotychczas zidentyfikowanych.
Z perspektywy obowiązujących przepisów podmiot, który chciałby wystąpić o zwrot na rachunek bankowy nadwyżki podatku naliczonego nad podatkiem należnym w terminie 60 dni nie ma możliwości zawnioskować o zwrot VAT w taki sposób, jak to miało miejsce w przypadku poprzednich wersji formularzy. Wynika to z faktu, że deklaracja VAT-7 wymusza w takiej sytuacji dołączenie wniosku VAT-ZZ, który co do zasady powinien być składany do urzędu skarbowego wyłącznie w sytuacjach wprost określonych w ustawie o VAT. W rezultacie, uzyskanie zwrotu podatku VAT w terminie 60 dni wiąże się z koniecznością dołączenia elementu, którego w ogóle nie powinno się w tym przypadku składać.
Kolejna niespodzianka pojawia się przy tzw. deklaracjach „zerowych”. Okazuje się bowiem, że część obligatoryjnych pól deklaracji VAT-7 jest zablokowana do edycji – m.in. pola zawierające dane do kontaktu. Teoretycznie ograniczenie liczby pól do uzupełnienia powinno być dobrą nowiną dla podatników, jednak nie w przypadku, gdy urzędy skarbowe odmawiają zaakceptowania takich formularzy podatkowych. Dodatkowo, formularze nie zawierają pola z numerem REGON. Przypuszczamy, że Ministerstwo Finansów nie zrobiło tego przypadkowo i z całą pewnością takie posunięcie stanowi część jakiegoś większego zamysłu, o którym póki co nic nam nie wiadomo.
KR Group już na początku miesiąca zwróciło się do Ministra Finansów z prośbą o wyjaśnienie powstałej sytuacji, jednak dotychczas nie uzyskaliśmy żadnej odpowiedzi.
Jeśli Państwa spółka znajduje się w tej niecodziennej sytuacji lub uznaliście Państwo, że to najlepszy moment aby zasięgnąć rady profesjonalistów, eksperci KR Group chętnie Państwu pomogą.
Aktualizacja 21/08/2018
Mamy dobre informacje dla podatników VAT, którzy chcą złożyć swoje rozliczenie w podatku VAT za lipiec 2018 r.
W odpowiedzi na liczne uwagi dotyczące błędów w najnowszej wersji formularza VAT-7, które zostały zauważone i zgłoszone m.in. przez KR Group, 20 sierpnia 2018 r. Ministerstwo Finansów opublikowało na swojej stronie internetowej zaktualizowany formularz.
Część błędów została już naprawiona, jednak niektóre pola wciąż pozostają zablokowane do edycji. Dotyczy to m.in. danych kontaktowych.
Niemniej jednak, zaktualizowana wersja pozwala w prawidłowy sposób wykazać kwotę nadwyżki podatku naliczonego nad podatkiem należnym do zwrotu w podstawowym terminie.